تاثیر مو در ظاهر انسان ها غیرقابل انکار است. داشتن موهای سالم و زیبا نقش موثری در بهبود روابط اجتماعی ما دارد و سبب ارتقای اعتماد به نفس ما می‌گردد. موی انسان یکی از اولین اجزای چهره است که دیگران به آن دقت کرده و در بیشتر موارد نخستین و مهمترین بخشی از مشخصات ظاهری هر انسان است که به آن اشاره می‌شود.
مو وسیله مهمی برای ابراز وجود شخصی انسان در اجتماع بوده و از دست دادن آن می‌تواند موجب کاهش اعتماد به نفس و در مواردی بروز ناامیدی گردد. بنابراین، مو برخلاف ظاهر ساده و معمولی‌اش دارای تاثیری بسیار باارزش و پیچیده می‌باشد. با توجه به این مهم٬ بیماریهای مرتبط با مو و ریزش آن بیش از آنچه که از نظر جسمی و ظاهری مشکل ساز باشند، از نظر روحی٬ روانی و اجتماعی بر فرد تاثیر گذار بوده و ترمیم و درمان آن نیز به همین نسبت در ارتقاء اعتماد به نفس وی در جامعه موثر است.
ساختمان مو
از هر پیاز مو در حدود ۲۵ تار مو در طول حیات فرد رویش می‌کند (پس از ریزش تـار مو قبلی) که هر کدام از آنها حدود ۳ تا ۵ سال روی پوست باقی می‌ماند.
مو از پروتئـیـنـی بـنـام کـــراتین تشکیل شده است. کـراتـیـن نیز بطور عمده از اسـیـد آمــینه سیستئین پدید می‌آید. همـچنین، مـو حـاوی رنـگدانه مــلانین می‌باشد. دو نوع ملانین در مو وجود دارد: یکی اوملانین که ایجاد کننده رنـگ قـهوه‌ای و مشــــکی است و فئوملانین که ایجاد کننده رنگ قرمز می‌باشد. تـرکـیــب این دو نوع رنگدانه، همراه با ضخامت تارهای مو و تراکم آنها، پدید آورنده رنگ‌های متنوع مو هستند. سرعت رشد مو در تابستان از زمستان بیشتر بوده و همچنین رشد مو در مردان انــدکی سریعتر از زنان می‌باشد. حداکثر طول مو در سر ۷۰ الی ۹۰ سانتی متر می‌باشد. در بدن انسان ۳ نوع مو رشد می‌کند:
لانوگو: موی نازک، بی‌رنگ و فاقد مغز میانی که کرک مانند بوده و تمام بدن جنین را در رحم می‌پوشاند. معمولا یک ماه پیش از بدنیا آمدن کودک این موها ریزش پیدا می‌کنند.
ولوس: تمام سطح پوست بدن غیر از کف دست و پا و لب‌ها را می‌پوشاند.این مو نیز کرک مانند بوده و فاقد رنگدانه است.
ترمینال: موهای بلند، ضخیم و زبری می‌باشند که ابــروهـــا، مـوی سر، مژه‌ها، ریش و سبیل را تشکیل می‌دهند. بـا تـحریک هورمون‌های مردانه در بدن، موهای ولوس قادر به تبدیل به موهای ترمینال می‌شوند. هر تار مو در طول عمر خود از سه مرحله عبور می‌کند.
مراحل زندگی مو به قرار زیر هستند:
- مرحله رشد فعال و یا آناژن: دراین مرحله سلول‌های فولیکول بطور مرتب رشد کرده، تقسیم شده، شاخی می‌شوند و ساقه مـو را تشکیل می‌دهند.
- مرحله انتقالی و یا کاتاژن: در ایـن مــرحله رشد مو کند شده و فولیکول مو به تدریج کوچک‌تر شده و به سمت اپیدرم کشیده می‌شود.
- مرحله ریزش مو و یا تلوژن: در ایـن مرحله رشد مو کاملا مـتـوقف شده و ارتباط قاعده فولیکول با مو سست شده و در اثر فشار تار موی جدید در حال رشد، تار موی قدیمی می‌افتد. این مرحله، مرحله استراحت مو نیز نامیده می‌شود.
مرحله آناژن معمـولا ۵-۳ سـال به طـول مـی‌انــجامد و ۸۵ درصد موهای سر در این مرحله قرار دارند. مـرحـــله کاتاژن در موهای سر در حدود ۳ هفته بطول می‌انجامد و تنها ۱ درصد مـوهـای سر در این مرحله قرار دارند. مرحله تلوژن در موهای سر معمولا ۳ ماه بطول می‌انجامد و ۲۵ درصد مـوهــای سر در این مرحله قرار دارند.
علت آن کـه موهای سر همواره در حال رشد می‌بـاشـند امـا مثـلا مـوهـای ابرو تا اندازه مشخصی بلند می‌شوند، در کنترل ژنتـیـکی آنهـا است کـه مـدت زمـان آنـاژن و تلوژن هریک را تعیین می‌کـند. مثلا در موی سر در آن واحد ۸۵ درصد موها در حال رشد بوده و تنها ۱۳ درصد مـوها در حال استراحت می‌باشند. اما در ابرو تنها ۱۰ درصد موها درحال رشد و ۹۰ درصد موها در حال استراحت هستند.
شـکل مو و صاف یا مجعد بودن مو به ۲ عامل بستگی دارد:
- جهتی که تارهای مو از فولیکول و پوست سر خارج می‌گردند.
- شکل خود فولیکول. هنگامی که سطح مقطع تار مو گرد باشد و مـو عمود بر پوست سر بروید، موها صاف می‌شوند. هـنگامی که سطح مقطع تار مو بیضی شکل بوده و مو با اندکی زاویه از پوست سر خارج می‌گردد، موها موج دار خواهند بود؛ و هنگامی که سطح مقطع موها بیضی کشیده و یا نامنظم باشد و مو با زاویه تیزی از پوست سر بروید، موهایی مجعد خواهیم داشت.
شکل یک تار مو بعد از خروج از سطح پوست را برای سادگی تصور می‌توان با یک مداد مقایسه کرد. خارجی‌ترین لایه ساقه مو از پوششی چند لایه و فلس مانند به نام کوتیکول تشکیل شده است. فلس‌ها که از کرتین شاخی شده ساخته شده‌اند، در چند لایه روی هم قرار داشته و وظیفه آنها محافظت از تار مو در برابر عوامل آسیب‌رسان محیطی است.
در زیر کوتیکول، کورتکس یا جسم مو قرار دارد که خودش از رشته‌های در هم تنیده‌ای تشکیل شده است که از ماده‌ای به نام کراتین ساخته شده‌اند. کراتین خودش از ترکیب ۱۸ اسید آمینه بوجود می‌آید. برای افزایش استحکام مو، الیاف کراتین غیر از اینکه به صورت در هم پیچیده قرار گرفته‌اند (مثل الیاف یک طناب)، توسط پیوندها یا پل‌های عرضی نیز به هم متصل می‌شوند.
در ساختار کورتکس موها سه نوع پیوند وجود دارند که ۲ پیوند آن (پیوندهای هیدروژنی و نمکی) ضعیف بوده و پس از تغییر برگشت پذیر هستند و یک نوع آن (پیوند دی سولفید) قوی بوده و بعد از تغییر غیر قابل برگشت است.
– پیوند هیدروژنی ضعیف ترین پیوند موجود در ساختار مو است که عواملی مانند رطوبت و دما موجب شکستن آن می‌شوند. اما این پیوند دوباره و به آسانی قابل شکل گیری مجدد است. صاف شدن نسبی موهای فر و مجعد پس از استحمام و فر شدن سریع مو بعد از خشک شدن به دلیل همین پیوندهای هیدروژنی است.
– پیوند نمکی نیز پیوند نسبتا ضعیفی در مو می‌باشد که با تغییرات pH تغییر می‌کند. تغییرات در این پیوند نیز بازگشت پذیر هستند، البته نه به سرعت پیوندهای هیدروژنی. صاف کردن فر موهای مجعد و یا فر زدن موهای صاف با استفاده از محصولات سالنی یا خانگی، به واسطه شکستن پیوندهای نمکی و تشکیل مجدد آن ها در حالت مطلوب ما می‌باشد.
– پیوندهای دی سولفیدی از نوع پیوندهای قوی می‌باشند که بین اتم‌های گوگرد موجود در مو وجود دارند و اگر شکسته شوند دیگر قابل ترمیم نمی‌باشند. دکلره کردن زیاد و یا استفاده از مواد بی رنگ کننده یا فرزننده قوی می‌تواند موجب آسیب به این پیوندهای مو شود. این همان حالتی است که اصطلاحا در سالن‌ها به سوختن موها تعبیر می‌شود.
ریزش مو
- ریزش روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ تار مو طبیعی است. دلیل آن هم افتادن موهای مرده و جایگزینی آن ها توسط موهای جدید است. اما اگر ریزش موها بیش از این تعداد باشد، شخص دچار ریزش غیرطبیعی است و باید به دنبال یافتن علت آن باشد.
- در ریزش موی سر در آقایان دو عامل ژنتیک و هورمونی دخیل‌اند. در بیش از ۹۵ درصد موارد علت ریزش موی سر در آقایان هورمونی می‌باشد و عوامل دیگری نظیر شیمی‌درمانی، رادیوتراپی، بیماریهای خود ایمن و التهابی، بیماریهای غده تیرویید و غیره ممکن است در درصد کمی از موارد، علت بیماری باشند.
- ریزش مو در خانم‌ها بیشتر تحت تاثیر استرس‌های عصبی و فیزیکی بوده و اختلالات هورمونی نیز به این امر کمک می‌کنند. اختلالات هورمون‌های قاعدگی، استرس‌ها و هیجانات می‌توانند به شدت ریزش بیفزایند.
در ادامه به عوامل اصلی و کلی ریزش مو اشاره می‌شود:
۱٫ تلوژن افلوویوم
یک بیماری پوست سر است که بعد از بارداری، جراحی‌های مهم و سنگین، کاهش وزن شدید یا استرس زیاد به وجود می‌آید. در اثر این پدیده هر روز شمار زیادی از موها از دست می‌روند. این مساله می‌تواند عوارض جانبی برخی از داروها همچون داروهای ضدافسردگی، ضد اضطراب و کاهش دهنده التهاب نیز باشد. در طول این بیماری، موها پیش از اینکه از پوست سر بیرون بیایند و بسیار سریعتر از حالت نرمال، از فاز رویش به فاز استراحت می‌رسند.
خانم‌ها به طور طبیعی ۶ هفته تا ۳ ماه پس از اتفاق‌های استرس زا دچار ریزش موی شدید از این نوع می‌شوند. در موارد بارداری یا جراحی‌های مهم، بهتر است صبر کنند تا این دوره ریزش تمام شود. اما اگر در نتیجه مصرف داروها ریزش موی شدید وجود داشت، باید به پزشک مراجعه شود تا دوز دارو را کاهش داده و یا آن را با داروی مناسب‌تری جایگزین نماید. اگر این مشکل در نتیجه استرس بوجود آمده باشد، بهترین راه درمان، کم کردن اضطراب و هیجان‌های منفی است.
۲٫ ریزش موی ارثی
ریزش موهای ارثی یکی از دلایل رایج ریزش موی سر است. این مشکلی است که ممکن است فرد، ژن آن را از پدر یا مادر خود دریافت کند. نشانه‌های ریزش موی ارثی از اوایل ۲۰ سالگی آغاز می‌شوند. ریزش موها در برخی از افراد پراکنده است یعنی بخش‌های مختلفی از سر دچار ریزش مو می‌شوند.
فرآورده‌های دارویی نسخه‌ای و غیرنسخه‌ای متعددی نیز برای جلوگیری از ریزش موها در مردان و زنان وجود دارد. البته خانم‌ها باید مراقب عوارض جانبی این فرآورده‌ها باشند و به خصوص از عدم تاثیرات منفی آن در هنگام بارداری اطمینان حاصل کنند. برای مردان نیز از محصولات متعددی استفاده می‌شود.
۳٫ کم کاری غده تیروئید
میلیون‌ها نفر که بیشتر آنها را زنان تشکیل می‌دهند، از بیماریهای تیروئید رنج می‌برند. هنگامی که بدن خیلی کم هورمون تیروئید را ترشح کند، گفته می‌شود که شخص دچار کم کاری غده تیروئید است. تیروئید هورمونی است که مسوول متابولیسم بدن، ضربان قلب و حالت‌های روحی انسان است. اگر غده تیرویید هورمونبیش از اندازه تولید کند، پرکاری تیروئید به وجود می‌آید. هورمون تیروئید در بدن مسوول همه چیز، از مصرف اکسیژن بدن گرفته تا رشد مو، پوست و ناخن‌ها و… است. وقتی این هورمون به اندازه کافی و درست در بدن ترشح نشود، تغییراتی در بدن بوجود می‌آید.
کم کاری غده تیروئید باعث افزایش وزن، خستگی، یبوست، افسردگی، پوست و موی خشک و اختلال در تمرکز می‌شود. مو، ناخن و پوست نیز در نتیجه این بیماری آسیب می‌بینند و موها بیشتر می‌ریزند. این مساله بیشتر در خانم های بالای ۵۰ سال بسیار رایج است.
پرکاری غده تیروئید نیز باعث کاهش وزن، تپش قلب نامنظم، عصبی بودن، پرخاشگری، اسهال، پوست مرطوب، ضعف عضلانی و تغییر حالت چشم می‌شود. در نتیجه این بیماری چون متابولیسم بدن زیاد می‌شود، ممکن است موها بیشتر بریزند.
برای درمان بیماریهای تیروئید باید به پزشک مراجعه شود تا داروهای مناسب با دوز کافی را تجویز نماید.
اگر ریزش مو به دلیل کم کاری تیروئید است، منابع غذایی حاوی ویتامین A و ید را به مقدار بیشتری مصرف کنید که شامل هویج، اسفناج، روغن دانه‌ها مثل روغن تخم کتان، گردو و تخمه کدو و نمک یددار است.
۴٫ لوپوس
لوپوس نوعی بیماری مزمن خود ایمن است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت‌های سالم آسیب می رساند. حدود ۱٫۵ میلیون نفر از مردم دنیا به این بیماری دچار هستند و بیشتر آنها را زنان تشکیل می‌دهند که در طول سال‌های باروری تحت تاثیر این بیماری قرار دارند. لوپوس اصولا با خستگی مفرط، سردرد، زخم‌های دهانی و مفاصل متورم همراه است. از دیگر نشانه‌های آن باید به تب، ورم دست و پا و پف اطراف چشم‌ها، درد سینه و کم خونی اشاره کرد. بیشتر مبتلایان نیز موهای خود را از دست می‌دهند. از آنجا که این نشانه‌ها در شرایط دیگر نیز ممکن است بروز کنند لوپوس را مقلد بزرگیا بیماری هزارچهره نام نهاده‌اند.
اگر دچار ریزش مو و درد مفاصل، خستگی و دیگر نشانه‌های لوپوس هستید، حتما به متخصص روماتیسم مراجعه کنید.
۵٫ کمبود آهن
خانم‌هایی که قاعدگی‌های شدید دارند یا غذاهای آهن‌دار مصرف نمی‌کنند، در خطر کمبود آهن قرار دارند. کمبود آهن منجر به کم شدن گلبول‌های قرمز خون می‌شود. گلبول‌های قرمز مسئول حمل اکسیژن و هموگولوبین در خون و رسانیدن آنها به سلول‌های بدن هستند. کمبود آهن باعث خستگی مفرط، ضعف و رنگ پریدگی می‌شود. این بیماری ممکن است با سردرد، اختلال در تمرکز، دست و پای سرد و ریزش مو نیز همراه باشد. مصرف غذاهایی که حاوی آهن هستند همچون گوشت گوساله، ماهی، سبزیجات سبز، حبوبات و غلات بسیار سودمند است. این غذاها را به همراه غذاهایی که ویتامین c دارند مصرف کنید تا آهن آنها به خوبی جذب شوند. برای جلوگیری از ریزش مو می‌توانید با تجویز پزشک از قرص‌های آهن استفاده کنید.
۶٫ کیست تخمدان
خیلی از خانم‌ها از عارضه کیست تخمدان رنج می‌برند. این بیماری می‌تواند از ۱۱ سالگی آغاز شود و معمولا باعث عدم تعادل هورمونی می‌شود. کیست تخمدان می‌تواند باعث رشد موهای صورت، قاعدگی‌های نامنظم و بروز آکنه شود. اگر به ریزش موی سر دچار شده‌اید، ممکن است متوجه شوید که رشد موهای قسمت‌های دیگر بدنتان نیز افزایش یافته است. اینها نشانه‌های احتمالی کیست تخمدان هستند که با مصرف قرص‌های ضدبارداری قابل درمان هستند. این داروها حاوی ضد استروئیدهای قوی هستند که مانع از ترشح تستوسترون می‌شود.
۷٫ بیماریهای پوست سر
پوست سری که سالم نیست می‌تواند باعث التهاب شود که به نوبه خود مانع از رویش موها می‌شود. مشکلات پوستی که باعث ریزش مو می‌شوند شامل ترشح نابهنجار چربی پوست سر، شوره پوست سر، پسوریاس و بیماریهای قارچی هستند.
ترشح نابهنجار چربی پوست باعث پوسته‌ریزی پوست سر می‌شود. در این بیماری، شوره‌های زرد رنگ و چرب روی شانه‌ها و بین موهای فرد کاملا مشخص هستند. شوره سر در نتیجه مخمری به نام مالاسزیا، تغییرات هورمونی بدن و یا ترشح بیش از حد چربی سر به وجود می‌آیند.
پسوریاس نیز موجب تغییر پوست سر و پیدایش پوسته‌های خشک و ضخیم و سفید رنگ می‌شود که در نتیجه کشیده شدن و یا خارانیدن ممکن است خون بیفتند.
بیماریهای قارچی معمولا در نتیجه تماس با حیوانات یا انسان‌های آلوده به انسان سرایت می‌کنند و نشانه‌های آنها شامل لک‌های قرمز رنگ در کف سر است. برای درمان شوره سر شامپوهای مختلفی وجود دارند که می‌توانید از آنها استفاده کنید. برای پسوریاس و قارچ‌های پوستی نیز داروهایی وجود دارند که باید با تجویز پزشک آنها را مصرف کنید.
۸٫ تاسی سر
تاسی نوعی عارضه ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به پیازهای مو آسیب می‌رساند. این عارضه دامنگیر افراد بسیاری در جهان شده و شیوع آن در هر دو جنس زن و مرد یکسان است. دلیل این امر ناشناخته است اما ارتباط نزدیکی با استرس و بیماری‌ها دارد.
تاسی سکه‌ای عموما به صورت دایره‌ای در پوست سر، ابروها یا پاها ظاهر می‌شود. ریزش کامل موهای سر به نام تاسی توتالیس و ریزش کامل موهای سر و بدن به نام تاسی یونیورسالیس شناخته می‌شوند. برخی از بیماران بیان می‌کنند که پیش از بروز تاسی، در منطقه‌ای که دچار ریزش شده است احساسی همچون سوزش یا التهاب را تجربه کرده‌اند.
۹٫ دستکاری بیش از حد موها
بیش از حد شامپو کردن، حالت دادن، سشوار کشیدن و رنگ کردن به موها آسیب می‌رسانند. حرارت و مواد شیمیایی نیز به موها آسیب رسانده و باعث شکستن و ریزش موها می‌شوند. موهایی که آسیب دیده‌اند خیلی راحت شکسته و خرد می‌شوند.
برای کنترل و کاستن از ریزش موی سر توصیه می‌شود از وسایلی که باعث افزایش حرارت موها می‌شوند، استفاده نکنید. سشوار را روی باد سرد تنظیم کنید و در صورت امکان از اتوی مو استفاده نکنید.
۱۰٫ ریزش موی تیپ مردانه
الگوی تاسی مردانه اغلب با خالی شدن شقیقه‌ها و سپس فرق سر شروع می‌شود. تاسی در مناطق پیشانی و گیجگاهی بیشتر است. علت آن حساسیت بیش از حد پیاز مو به هورمون‌های مردانه است. این نوع، شایعترین فرم ریزش مو است و زمینه ژنتیکی دارد. این نوع ریزش مو در ۴۶% مردان اتفاق می‌افتد. علت ریزش مو ماده حاصل از تاثیر آنزیم ۵-α-Reductaze بر هورمون‌های مردانه تستوسترون است. این ماده DHEAS خوانده می‌شود و وجود گیرنده‌های این ماده در فولیکول‌های موهای موجود در شقیقه‌ها و پیشانی موجب ریزش موی این مناطق در مردان می‌شود.
نکته مهم این که ریزش موی تیپ مردانه فقط آقایان را مبتلا نمی‌کند و در بانوانی که به هر دلیل (کیست‌های تخمدانی، مصرف برخی داروهای آنابولیک و ….) دچار افزایش هورمون‌های جنسی مردانه در بدن خود می‌شوند نیز رخ می‌نماید.
۱۱٫ ریزش موی تیپ زنانه
برخلاف ریزش موی تیپ مردانه که هم آقایان و هم خانم‌ها را مبتلا می‌نماید، ریزش موی تیپ زنانه فقط مختص خانم‌هاست. معمولا الگوی ریزش موی زنان، کم پشت شدن تمام موهاست. برخلاف مردان، زنان به ندرت دچار تاسی می‌شوند و روند ریزش موی زنان بسیار آهسته‌تر از مردان صورت می‌گیرد.این نوع ریزش مو در زنان با سن بالای ۴۰ رخ می‌دهد و به جای ناحیه‌ی پیشانی، از فرق سر شروع می‌شود. درمان این نوع ریزش موی سر، درمان بیماری زمینه‌ای است و با معمولا با رفع علت زمینه‌ای، ریزش مو برطرف می‌شود. وجود استرس، فشار روحی، ناراحتی و افسردگی می‌توانند از علل ریزش موی تیپ زنانه باشند.
۱۲٫ سو تغذیه
کمبود تغذیه‌ای پروتئین، اسیدهای چرب ضروری (که بدن قادر به تولید آنها نیست و باید از طریق غذا به بدن برسند) و کمبود ویتامین‌ها و املاح از علل مهم ریزش مو است که قابل پیشگیری و درمان می‌باشد. رژیم غذایی غنی از سیلیسوم، کلسیم و آهن از ریزش موها جلوگیری می‌کند یا آن را کاهش می‌دهد.
سبزیجات سبز برگی شکل بخصوص سبزیجات دریایی، منبع غذایی سرشار از املاح هستند. برگه میوه‌ها و آب آلبالو منابع غنی از آهن هستند. سیلیسیوم یکی دیگر از مواد مغذی مهم در حفظ سلامتی مو است که ریزش مو را کاهش می‌دهد و از تاسی سر جلوگیری کرده، رشد موها را افزایش داده و باعث درخشش و استحکام موها می‌شود. منابع غذایی سرشار از سیلیسوم شامل پوست سیب زمینی، جوی خام، فلفل سبز، فلفل قرمز، خیار و جوانه حبوبات مثل جوانه لوبیا هستند.
بیشتر ساختمان مو از پروتئین تشکیل شده است. برای تسریع رشد مو، باید رژیمی غنی از پروتئین مصرف شود. این رژیم شامل جگر گوساله، مخمر و جوانه گندم است. سایر منابع غنی از پروتئین شامل تخم مرغ، پنیر کم چرب، شیر، ماست، ماهی، حبوبات و مخمر هستند.
ویتامین E نیز برای رشد مو لازم است. پس در برنامه غذایی روزانه خود از منابع غذایی حاوی آن استفاده کنید. این غذاها شامل آجیل، دانه‌های خوراکی و روغن‌های گیاهی مثل روغن زیتون می‌باشند.
منگنز نیز برای تولید گلیکوژن کافی که ماده مغذی و رشد دهنده مو است ضروری می‌باشد. منگنز مورد نیاز را می‌توان با مصرف غلات کامل مثل گندم کامل و دانه‌های خشک گیاهی مثل گردو، بادام و فندق کسب نمود.
یکی دیگر از راه‌های درمان ریزش مو مصرف مواد مغذی حاوی ویتامین B زیاد است. در گروه ویتامین‌های B، ویتامین B6 و بیوتین اهمیت خاصی دارند. بیوتین ویتامینی است که در بسیاری از محصولات آرایشی به عنوان مکمل بهبود دهنده وضعیت مو اضافه می‌شود، زیرا عارضه مشخص کمبود بیوتین، ریزش مو است منابع غنی از B6، جگر، موز، دانه آفتابگردان، ماهی، مرغ، جوانه گندم، آلوی خشک، گوشت، غلات سبوس‌دار، مخمر و زرده تخم‌مرغ و منابع غنی از بیوتین، جگر و گوشت مرغ، جوانه گندم، سبوس گندم، تخم مرغ و بادام زمینی هستند. شما همچنین می‌توانید ویتامین B12 را در منابعی چون سبزی‌های پر برگ سبز، کلم بروکلی و گل کلم بیابید.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که اسیدهای چرب اُمگا-۳ و اُمگا-۶ با سلامت مو در ارتباط هستند، زیرا اغلب مردم وقتی منابع این نوع اسیدهای چرب را کمتر مصرف می‌کنند و یا اصلاً مصرف نمی‌کنند، دچار خشکی و شکنندگی مو، خارش و شوره پوست سر و در نهایت ریزش مو می‌شوند. اسیدهای چرب اُمگا-۳ شامل آلفا-لینولنیک اسید و ایکوزا پنتانوئیک اسید می‌باشند و در ماهی‌های آب سرد مانند ماهی سالمون و ساردین، روغن سویا و کانولا، جوانه گندم، روغن گردو، روغن تخم کتان یا روغن پنبه و روغن ماهی یافت می‌شوند و اسیدهای چرب اُمگا-۶ شامل اسید لینولئیک و اُمگا-لینولنیک اسید می‌باشند و در روغن‌های غیر اشباع گیاهی مانند روغن ذرت، روغن کانولا، روغن سویا، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان یافت می‌شوند.
نازک شدن یا ریزش مو در زنان می‌تواند در اثر یک مشکل گوارشی مثل کمبود اسید معده باشد یا می‌تواند دراثر کمبود پروتئین، روی و سایر مواد مغذی باشد.
ریزش مو در مردان با مصرف رژیم غذایی کم چرب کاهش می‌یابد. دانشمندان معتقدند در طی دوران بلوغ با افزایش مقدار هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) در مردان، احتمال تاسی سر افزایش می‌یابد. رژیم غذایی پرچرب و مصرف زیاد گوشت مقدار تستوسترون را افزایش می‌دهد که روی فولیکول‌های مو (پیاز مو) تأثیر می‌گذارد. شاید مصرف غذاهای کم چرب ریزش مو را متوقف نکند، ولی شدت آن را کاهش می‌دهد.
۱۳٫ مصرف بعضی از داروها
از علل دیگر ریزش مو می‌توان مصرف داروها را نام برد. همه داروها باعث ریزش مو نمی‌شوند و یک داروی خاص نیز در تمام افراد باعث ریزش مو نمی‌شود. بعضی افراد به داروهای خاصی حساسیت بیشتری نشان می‌دهند که مربوط به سیستم داخلی بدن است که در غیر فعال کردن و حذف دارو از بدن نقش دارد. البته داروهایی هم هستند که در بیشتر افراد باعث ریزش مو می‌شوند. از این گروه داروها می‌توان داروهایی را که بعنوان شیمی درمانی استفاده می‌شوند، نام برد. مصرف داروهای اعصاب و قرص‌های پیشگیری از حاملگی و داروهای قلبی در افراد زیادی باعث بروز این عارضه می‌شوند.
۱۴٫ کشیدن سیگار و دخانیات
– مصرف سیگار و دخانیات خطر ریزش مو و تاسی را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
– سیگار روی مویرگ‌های ریز تغذیه کننده فولیکول مو اثر مخرب به جا می‌گذارد و باعث ریزش آنها می‌شود.
– مواد سمی موجود در دود سیگار به ماده ژنتیکی فولیکول مو آسیب می‌رسانند و آن را تخریب می‌کنند.
– دود توتون و دخانیات باعث عدم تعادل آنزیمی موثر در بازسازی بافت مو شده و بر روند رشد مو اثر مخرب به جا می‌گذارد.
– دود سیگار باعث تولید رادیکال‌های آزاد می‌شود که رادیکال‌های آزاد اکسیژن در ایجاد التهاب ناحیه اطراف فولیکول مو موثر هستند.
– دود سیگار فعالیت آنزیم‌های هورمونی را بر هم می‌زند و باعث کاهش تولید استروژن می‌شود.
نکات مهم در نگهداری از مو:
– برای جلوگیری از کنده شدن یا ایجاد شکستگی در موها، هرگز موهایتان را در حالت خیس شانه نکنید.
– از برس‌های نرم استفاده کنید و در حال برس کشیدن نیز مواظب باشید دندانه‌های برس با پوست سرتان تماس نداشته باشد. از شانه کردن یا برس کشیدن طولانی یا استفاده از سشوار و اتوی مو تا آنجا که ممکن است خودداری کنید.
– اگر ناچارید مدت زیادی زیر آفتاب بمانید، حتما از پوشش‌هایی چون کلاه و روسری استفاده کنید. اشعه خورشید باعث افزایش شکنندگی، تغییر رنگ و کاهش قوام مو می‌شود.
– جنس کلاه و روسری و روش گذاشتن یا بستن آن باید طوری باشد که جلوی رسیدن هوا به موها را نگیرد. تحت کشش قرار دادن و محکم بستن موها، ریزش آنها را تسریع می‌کند.
– به جای چند بار شستن موها زیر دوش، آنها را یک‌بار، آرام، صحیح و کامل بشویید.
– هنگام خشک‌کردن موهایتان، از چنگ‌زدن و حرکت‌دادن تند و خشن حوله یا انگشت‌ها در لابه‌لای موها پرهیز کنید.
– شانه و برس کردن ملایم موها به صورت روزانه به مدت چند دقیقه نه تنها موجب تسریع گردش خون زیر پوست سر می‌شود بلکه بسیاری از ذرات غبار و دیگر آلوده‌کننده‌ها را برطرف می‌کند.
– ماساژ سر نیز در افزایش سرعت جریان خون نقش مهمی دارد. با انگشتان دو دست، سر را طوری ماساژ دهید که انگشتان به شکل دورانی حرکت داده شوند.ماساژ را تا زمانی ادامه دهید که حس کنید پوست سرتان گرم شده است و خون در زیر آن جریان دارد. این حرکت را در همه نقاط پوست سر انجام دهید تا به این ترتیب خون در تمام قسمت‌های سر به جریان بیفتد.
– سرتان را حداکثر هفته‌ای دو بار آن هم با استفاده از آب نیمه گرم و شامپوهای مناسب گیاهی شستشو دهید.
محصولات ضد ریزش موی فیتو
فیتو اولین و شناخته شده‌ترین برند مراقبت از موی فرانسوی می‌باشد که در سال ۱۹۴۶ توسط آقای پاتریک آلس ابداع شد. در ساخت محصولات فیتو از ۹۸% مواد طبیعی و گیاهی استفاده می‌شود. برای اطمینان از سلامتی، کیفیت و کارایی محصولات فیتو، استاندارد‌های مدرن و پیشرفته‌ای رعایت می‌شود.
شعار فیتو «سلامتی و زیبایی موها از طریق گیاهان» است. فیتو دارای گستره وسیعی از محصولات مراقبت از مو و پوست سر است. بطوریکه هرکس با هر نوع مو و هر نوع مشکلی که در زمینه مو و پوست سر دارد، می‌تواند راه حل مناسب خودش را در میان محصولات فیتو پیدا کند. با توجه به موضوع این مقاله که در مورد ریزش مو و درمان آن می‌باشد، تنها به محصولات فیتو برای درمان ریزش موی الگوهای مردانه و زنانه اشاره شده است.
محصولات فیتو برای درمان ریزش موی الگوی مردانه و زنانه
PhytoLium4:
این محصول برای درمان ریزش موی شدید، مزمن و پایدار با الگوی مردانه مناسب می‌باشد. فیتولیوم ۴ در فرمولاسیون خود دارای ۴ ترکیب انحصاری ثبت شده است که از ریزش مو جلوگیری نموده، رشد موها را تحریک نموده و باعث پرپشت شدن مو می‌شوند. این اثرات در بررسی‌های بالینی به اثبات رسیده‌اند.
ترکیب انحصاری اول: CAPICELLPRO نامیده می‌شود و اثر آن، طولانی کردن دوره آناژن یا فاز رشد مو است. این ترکیب از دو ماده اصلی تشکیل شده است: ماده اول عصاره سلول‌های بنیادی زیست سازگار سیب وحشی می‌باشد. سلول‌های بنیادی این میوه بسیار مقاوم هستند، زیرا بدون کمک انسان و در شرایط سخت رشد می‌کنند. علاوه بر آن، این سلول‌ها ویژگی‌هایی بسیار نزدیک و مشابه با سلول‌های بنیادی موی انسان دارند. بنابراین، به هنگام قرار گرفتن مو در برابر عوامل آزار دهنده خارجی مثل رادیکال‌های آزاد، سلول‌های بنیادی سیب وحشی این عوامل را به خود جذب کرده و با ممانعت از تاثیر آنها بر سلول‌های بنیادی پوست سر انسان، آنها را حفظ می‌کنند. ماده دوم عصاره قارچ شیتاکه می‌باشد. این قارچ حاوی پروتئین سیرتویین است که به عنوان پروتئین طول عمر شناخته می‌شود و باعث بازسازی فولیکول مو می‌شود. حضور سلول‌های بنیادی سیب وحشی و عصاره قارچ شیتاکه موجب افزایش دوره آناژن و افزایش تراکم موها می‌شود.
ترکیب انحصاری دوم: این ترکیب که از عصاره نخل سرنوا و روغن‌های اساسی گیاهان تشکیل شده است، باعث جلوگیری از ریزش موی سر می‌شود. عصاره نخل سرنوا ترشح غدد چربی را کنترل نموده و آنزیم ۵ آلفا-ردوکتاز را که سبب تبدیل تستوسترون به دی هیدرو تستوسترون و ریزش موهای دارای گیرنده دی هیدروتستوسترون (الگوی ریزش موی مردانه) می‌شود، را مهار می‌کند. ترشح زیاد غدد چربی باعث تجزیه اسیدهای چرب روی پوست سر می‌شود و محیط مناسبی برای رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها پدید می‌آورد. ماده حاصل از فعالیت باکتری‌ها، رادیکال‌های آزاد هستند که ریزش موی سر را تشدید می‌کنند. روغن‌های اساسی گیاهان باعث بهبود گردش خون در پوست سر شده و شرایط مناسبی برای تغذیه کافی ریشه مو فراهم می‌نمایند.
ترکیب انحصاری سوم: این ترکیب که حاوی گلیکو پروتئین‌های سولانوم (نوعی سیب زمینی) است، موجب افزایش رشد موی سر می‌شود. این گلیکوپروتئین‌ها ریشه و پیاز مو را برای تولید بیشتر کراتین تحریک می‌کنند و باعث تسریع رشد مو و استحکام آن می‌شوند.
ترکیب انحصاری چهارم: در ساخت این ترکیب از سه ماده اولیه استفاده شده است که ویژگی آنها تحریک گردش خون مویرگی و تحریک رشد موی سر است. این سه ماده عبارتند از: عصاره دانه انگور، روغن گیاه کانانگا و عصاره قارچ شیتاکه. ترکیب انحصاری چهارم، بافت‌های اطراف پیاز مو را محافظت نموده و تبادلات بین سلولی را بهبود می‌بخشد.
بررسی‌های بالینی نشان دهنده ۳۹% افزایش رشد مو و ۸۸% درصد رضایت از کارایی این محصول می‌باشند.
هر جعبه فیتولیوم ۴، محتوی ۱۲ویال است و برای تکمیل دوره درمان که ۳ ماه طول می‌کشد، نیاز به حداقل ۲ جعبه فیتولیوم ۴ می‌باشد. توصیه می‌شود در ماه نخست هفته‌ای ۳ بار از این سرم‌ها استفاده شود. در ماه دوم و سوم نیز به ترتیب هفته‌ای ۲ و ۱ بار مصرف سرم توصیه می‌شود.
نحوه استفاده: محتوای یک ویال را روی پوست تمیز سر خالی کرده و پوست سر را ماساژ دهید تا جذب شود. این محلول باید روی پوست سر بماند، بنابراین نیازی به شستشو نیست. همانطور که میدانیم، شامپوهای معمولی موجود در بازار دارای ماده سیلیکون هستند که به منظور نرم و لطیف کردن مو به فرمول آنها اضافه شده است. این ماده با پوشانیدن پوست سر، مانند یک آستر عمل کرده و مانع از جذب ترکیبات فعال موجود در سرم‌های درمانی می‌شود. لذا اکیدا توصیه می‌شود در دوره درمان ریزش مو از شامپوهای فاقد سیلیکون، بویژه شامپو PhytoLium استفاده شود. برای حفظ نتایج درمان و پیشگیری از عود مجدد ریزش مو، پیشنهاد می‌شود استفاده از PhytoLium4 را پس از دوره درمان سه ماهه، به صورت یک بار در هفته ادامه دهند.
Phytocyane:
این محصول برای درمان ریزش موی موقت الگوی زنانه ساخته شده است. فیتوسیان دارای ترکیبات انحصاری ثبت شده‌ای است که رشد موها را تحریک نموده و باعث پرپشت شدن موها می‌شود. این اثرات از لحاظ بالینی به اثبات رسیده‌اند.
مواد تشکیل دهنده این محصول عبارتند از:
- عصاره جینگوبیلوبا: به دلیل وجود ۴۰% فلاونویید در ترکیب آن، دارای خاصیت پیشگیری کننده و به تاخیر اندازنده پیری و نیز تسکین دهنده و کاهش دهنده حساسیت پوست می‌باشد.
- عصاره ویبرنوم: دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و تقویت کنندگی رویش مواست.
- عصاره دانه انگور: در افزایش گردش خون و از بین بردن رادیکال‌های آزاد نقش به سزایی دارد.
- پروتئین‌های ابریشم: حجم موها را افزایش داده و درخشندگی آنها راچندین برابر می‌کند.
- مشتقات تیروزین: بر تولید ملانین (رنگدانه‌های موجود در مو) تاثیر می‌گذارد و سبب تولید موهای جدید با رنگ طبیعی می‌شود.
- آمینواسیدهای حاوی گوگرد: موجب تقویت پیوندهای دی سولفیدی موجود در تارهای مو شده و مو را خوش حالت می‌نماید.
- ویتامین‌های B: بر فعالیت‌های متابولیک تاثیر گذاشته و موجب تقویت پیاز مو می‌شوند.
نتایج حاصل از کارآزمایی‌های بالینی: ۸۵% رضایت از محصول، ۹۴% افزایش حجم مو و ۱۰۰% درخشندگی بیشتر
هر جعبه فیتوسیان، محتوی ۱۲ویال است و برای تکمیل دوره درمان که ۳ ماه طول می‌کشد، نیاز به حداقل ۲ جعبه فیتوسیان می‌باشد. توصیه می‌شود در ماه نخست هفته‌ای ۳ بار از این سرم‌ها استفاده شود. در ماه دوم و سوم نیز به ترتیب هفته‌ای ۲ و ۱ بار مصرف سرم توصیه می‌شود.
نحوه استفاده: محتوای یک ویال را روی پوست تمیز سر خالی کرده و پوست سر را ماساژ دهید تا جذب شود. این محلول باید روی پوست سر بماند، بنابراین نیازی به شستشو نیست. همانطور که میدانیم، شامپوهای معمولی موجود در بازار دارای ماده سیلیکون هستند که به منظور نرم و لطیف کردن مو به فرمول آنها اضافه شده است. این ماده با پوشانیدن پوست سر، مانند یک آستر عمل کرده و مانع از جذب ترکیبات فعال موجود در سرم‌های درمانی می‌شود. لذا اکیدا توصیه می‌شود در دوره درمان ریزش مو از شامپوهای فاقد سیلیکون، بویژه شامپو Phytocyane استفاده شود. برای حفظ نتایج درمان و پیشگیری از عود مجدد ریزش مو، پیشنهاد می‌شود استفاده از Phytocyane را پس از دوره درمان سه ماهه، به صورت یک بار در هفته ادامه دهند.
دسته بندی کالاها
فروش ویژه