آزمایش علت ریزش مو
آزمایش علت ریزش مو یکی از روش های مهمی است که به پزشک معالج شما این امکان را میدهد تا درمانی درست و متناسب با شرایط شما را برای شما تجویز کند . بهتر است در همین ابتدا بندانید که ریزش مو ممکن است در هر سنی به وجود بیاید. اگر ریزش موی سر در طول روز بیش از ۲۰۰ عدد باشد، میتوان گفت فرد به ریزش مو مبتلا شده است.
همچنین عوامل زیادی مانند استرس، کمبود ویتامین D و رژیم غذایی غلط در ریزش مو تاثیرگذارند. البته در بیشتر مواقع و با تشخیص زود هنگام ریزش مو، میتوان جلوی آن را گرفت. بهتر است بدانید که بهترین راه برای تشخیص زود هنگام ریزش مو، انجام آزمایش علت ریزش مو است.
چه شرایطی برای مو را ریزش مو میگویند
قبل از آنکه بخواهید برای انجام آزمایش علت ریزش مو اقدام کنید لازم است بدانید که ریزش مو چیست ؟ باید بگوییم ریزش مو (آلوپسی) یکی از اتفاقات نرمالی است که تقریبا روزانه همه افراد آن را تجربه میکنند. این مشکل میتوانند موقت یا دائمی باشد و به علت وراثت، تغییرات هورمونی، وضعیت سلامتی یا افزایش سن رخ دهد.
جالب است که بدانید آلوپسی در مردان بیشتر از زنان اتفاق میافتد و کم شدن موها در آنها واضحتر دیده میشود. بنابراین احتمالا متوجه شدید که به چه دلیل در داروخانهها آقایان بیشتر به دنبال انواع محصولات مراقب از مو مثل شامپوهایی که موهای از دست رفته و سفید شدهشان را باز میگرداند، هستند! زمانی که دچار ریزش مو غیر طبیعی شدهاید، بهترین اقدام پیدا کردن منشا ریزش مو و درمان آن است. در این رابطه ما در اینجا به بررسی علل، درمان و انواع آزمایش ریزش مو خواهیم پرداخت. اگر شما هم دچار ریزش مو غیر طبیعی شدهاید، تا انتهای مقاله در کنار ما بمانید.
ریزش مو اختلالی است که در اثر وقفه در چرخه تولید مو یا بروز برخی از بیماریها ایجاد میشود. آلوپسی میتواند در هر جایی از بدن اتفاق بیفتد، اما اغلب پوست سر را تحت تاثیر قرار میدهد. به طور متوسط، پوست سر دارای ۱۰۰ هزار تار مو است که هر کدام از تارهای مو در حال گذراندن یکی از دورههای رشد، استراحت، ریزش و بازسازی، در چرخه طبیعی رشد خود هستند.
موهای شما از ابتدا تا پایان چرخه رشد سه مرحله اصلی را طی میکند:
۱- مرحله آناژن (مرحله رشد) :
این مرحله ممکن است از دو تا هشت سال طول بکشد. در مرحله آناژن حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد از موهای سر شما تقریبا همزمان با هم رشد میکنند.
۲- مرحله کاتاژن (مرحله گذار) :
زمانی است که رشد مو متوقف شده و فولیکولهای (پایه) مو کوچک میشوند. این مرحله حدود دو تا سه هفته طول میکشد و طی آن موها خودشان را برای ورود به مرحله ریزش آماده میکنند.
۳- مرحله تلوژن (مرحله استراحت) :
این مرحله حدود دو تا چهار ماه طول میکشد. در این زمان مو شکننده و ضعیف شده و در نهایت (در پایان این مرحله) موها میریزند.
اگر این چرخه مختل شود یا فولیکولها به دلایلی آسیب ببینند، موها ممکن است سریعتر شروع به ریزش کنند. این ریزش غیر طبیعی سبب علائمی مانند: عقب نشینی خط مو، ریزش سکهای، نازک شدن تارها و خارش پوست سر میشود. در این مرحله اغلب پزشکان برای کشف علت ریزش غیر طبیعی موها، انجام آزمایش ریزش مو را توصیه میکنند.
جالب است که بدانید موهای ظریف و کوتاهتر شما مانند: مژهها، موهای بازو، پا و ابروها فاز آناژن کوتاهی دارند(حدود یک ماه) اما موهای سر شما میتوانند تا شش سال یا حتی بیشتر دوام بیاورد.
علل ریزش مو چیست ؟
اگرشما هم جزو آن دسته از افراد هستید که به علت ریزش موی خود به دنبال انجام آزمایش علت ریزش مو هستید لازم است قبل از انجام این آزمایش بدانید که همه افراد روزانه حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو را از دست میدهند. این نوع ریزش چندان قابل توجه نیست، زیرا موهای جدید در همان زمان در حال رشد هستند. ریزش مو زمانی قابل توجه است که موهای جدید جایگزین موهای ریخته شده نشوند و تعداد آنها از ۲۰۰ تار مو در روز بیشتر باشد.
علل ریزش غیر طبیعی مو معمولاً به یک یا چند مورد از عوامل زیر مرتبط است:
۱- سابقه خانوادگی (وراثت) :
شایعترین علت ریزش مو، وراثت است که همزمان با افزایش سن خودش را نشان میدهد. به این نوع ریزش مو، آلوپسی آندروژنیک یا طاسی با الگوی مردانه گفته میشود. علائم این نوع تاسی شامل: عقب رفتن خط رویش مو، طاسی سکهای در مردان و نازک شدن موها در امتداد تاج سر در زنان است.
۲- تغییرات هورمونی و بروز بیماری :
شرایط مختلفی وجود دارد که میتواند سبب ریزش موی دائمی یا موقت شود که از جمله آنها : تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، زایمان، یائسگی، مشکلات تیروئید و بیماری ریزش سکه ای است. آلوپسی آره آتا نوعی بیماری خود ایمن است که باعث ریزش مو سکهای و عفونتهای پوست میشود. تشخیص تغییرات هورمونی از طریق آزمایش ریزش مو که در ادامه مقاله به آنها اشاره خواهد شد، صورت میگیرد.
۳- مصرف برخی از داروها :
ریزش مو غیر طبیعی ممکن است به دنبال عوارض جانبی برخی از داروها رخ دهد. این داروها اغلب داروهایی هستند که برای بیماریهایی مانند: سرطان، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی، نقرس و فشار خون بالا استفاده میشود.
۴- پرتودرمانی :
پرتو درمانی متاسفانه یکی دیگر از عواملی است که سبب ریزش مو شدید می شود؛ البته استفاده از کلاه سرد میتواند تا حدودی از این نوع ریزش مو جلوگیری کند.
۵- قرار گرفتن در موقعیتهای استرس زا :
بسیاری از افراد چندین ماه پس از یک شوک فیزیکی یا احساسی، ریزش شدید مو را تجربه میکنند. نگران نباشید! این نوع ریزش مو موقتی است.
حتما بخوانید : همه چیز در رابطه با امولسیون کراپیل نوروا |
آیا موها خود به خود دوباره رشد می کنند ؟
بیایید به یک سوال پرتکرار پاسخ دهیم و آن اینکه آیای موهای من خود به خود دوباره رشد خواهند کرد ؟ در جواب این سوال باید باگویی بله، موهای شما ممکن است خود به خود دوباره رشد کنند . این اتفاق در صورتی خواهد افتادکه شما در یکی از شرایط زیر به سر برده باشید :
- بچه دار شدهاید.
- پس از یک بیماری بزرگ بهبود یافتهاید یا تحت عمل جراحی قرار گرفتهاید.
- تحت درمان سرطان قرار گرفتهاید.
- ۹ کیلو یا بیشتر، وزن از دست دادهاید.
- یک مورد خفیف از بیماری به نام آلوپسی آره آتا برای شما ایجاد شده است که باعث میشود سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله کند.
- به تازگی از شر پسوریازیس پوست سر خود خلاص شدهاید.
نکته مهم : اما نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که تنها متخصص پوست میتواند به شما بگوید که آیا موهای شما ممکن است دوباره شروع به رشد کنند یا نه. گاهی اوقات برای مشاهده رشد مجدد، باید تغییراتی ایجاد کنید که به شما گفته میشود.
ده نوع آزمایش علت ریزش مو
ما به شما ده نوع از آزمایشات رایج برای بررسی علت ریز مو را معرفی خواهیم کرد که هر کدام به عنوان بخشی از فرایند بررسی علت ریزش مو و به عنوان آزمایش علت ریزش مو شناخته میشوند که عبارتتد از :
۱- آزمایش کشیدن مو
آزمایش کشیدن مو نوعی آزمایش فیزیکی است که در مطب پزشک انجام میشود. زمانی که برای بررسی مشکل ریزش مو به دکتر پوست و مو یا دکتر عمومی مراجعه میکنید، پزشک ابتدا مقدار کمی از موهای شما را میکشد. اگر در یک دسته کوچک مو، بیشتر از ۳ تار مو کنده شود، شخص ریزش مو دارد. در این شرایط لازم است آزمایشهای دیگر برای بررسی علت آن انجام شود. متخصص پوست و مو در اولین مرحله برای چکاپ ریزش مو، موها را معاینه کرده و تست کشش مو را انجام میدهد
۲- شمارش کامل سلول های خونی
در آزمایش شمارش کامل سلولهای خونی میزان گلبولهای سفید با علامت WBC و گلبول قرمز با MCV نشان داده میشود. برای انجام این آزمایش نیازی به ناشتایی نیست.
۳- آزمایش سلامت پوست و مو
گاهی برای بررسی سلامت ساختار مو لازم است، تار مو به طور دقیق بررسی شود. از این طریق میتوان برخی مشکلات مانند آلوپسی را شناسایی کرد. گاهی برای آزمایش لازم است یک دسته مو بررسی شود و گاهی باید تار مو همراه با پوست برای بررسی دقیق به آزمایشگاه فرستاده شود. در آزمایشگاه مو تمیز میشود تا عرق و چربی از روی آن پاک شود. سطح مواد مغذی و سایر مواد معدنی در مو بررسی شده تا علت ریزش مو مشخص شود.
۴- چکاپ عملکرد تیروئید و هیپوفیز
اختلال در عملکرد تیروئید میتواند روی ریزش مو تاثیر داشته باشد. بیماریهایی مانند پرکاری تیروئید و کمکاری تیروئید باعث میشوند، هورمونهای مربوط به متابولیسم بدن بیش از حد یا کمتر از حد معمول ترشح شوند. به همین دلیل یکی از مواردی که در چکاپ برای ریزش مو باید بررسی شود،آزمایش تیروئید است. هورمون تحریککننده تیروئید، هورمون TSH نام دارد و سطح آن باید در آزمایش تعیین شود. اگر سطح TSH پایینتر یا بالاتر از حد معمول باشد، شخص دچار یکی از اختلالات تیروئید است.
۵- ارزیابی هموگلوبین خون
هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول قرمز وظیفه حمل اکسیژن به سمت اندامها و انتقال دیاکسیدکربن به ریهها را برعهده دارد. اگر در آزمایش خون، میزان هموگلوبین پایین باشد، نشاندهنده کاهش گلبول قرمز و کمخونی است. اگر فقط میدهید، نیازی به ناشتا بودن نیست.
محدوده طبیعی هموگلوبین برای آقایان بین ۱۳٫۲ تا ۱۶٫۶ گرم در دسیلیتر بوده و برای خانمها ۱۱٫۶ تا ۱۵ گرم در دسیلیتر است. سطح پایین هموگلوبین و کمخونی میتواند نشانه کمبود آهن، کمبود ویتامین B12، کمبود فولات، خونریزی، برخی سرطانها (مانند سرطان خون)، بیماری کلیوی، بیماری کبد، کمکاری تیروئید یا تالاسمی باشد.
۶- بررسی ذخیره آهن بدن
یکی از دلایل ریزش مو میتواند کمبود آهن در خون باشد. به همین دلیل در چکاپ برای ریزش مو، این فاکتور باید بررسی شود. برای بررسی کمبود خون آزمایش فریتین انجام میشود. فریتین پروتئینی است که آهن را ذخیره میکند. معمولا سطح این پروتئین در افرادی که دچار کمخونی هستند، خانمها در دوران پریود و گیاهخواران پایین است.
درصورتیکه میزان آهن یا سطح فریتین کمتر از حد طبیعی باشد، احتمالا پزشک مکمل آهن تجویز میکند تا این کمبود جبران شود
۷- آزمایش ویتامین D و B12
طبق تحقیقات انجام شده کمبود این دو ویتامین نیز میتواند در سلامت پوست و مو موثر باشد. به همین دلیل ممکن است پزشک در آزمایش این دو فاکتور را نیز لحاظ کند. اگر شخص دچار کمبود ویتامین باشد، لازم است روزانه مکمل مصرف کند.
۸- بررسی اختلالات هورمونی
در خانمها یکی از مواردی که باعث ریزش مو و نازکی موها میشود، عدم تعادل و اختلالات هورمونی است. در این حالت سطح آندروژن بیش از حد بالا میرود. این مشکل مربوط به دستهای از هورمونها است که تستوسترون نیز شامل آن میشود.
افزایش بیش از حد آندروژن علاوه بر نازکی تار مو باعث بروز علائمی مانند رشد مو زائد در صورت، سینه و شکم، پریود نامنظم و آکنه میشود. با استفاده ازآزمایش هورمونی میتوان افزایش سطح آندروژن را تشخیص داد. عدم تعادل تستوسترون در خانمها میتواند نشانه بیماری سندروم تخمدان پلیکیستیک هم باشد. این سندروم میتواند دلیل ریزش مو باشد. نتیجه تستوسترون طبیعی در افراد ۱۹ تا ۴۹ سال ۸ تا ۴۸ نانوگرم در دسیلیتر بوده و در افراد بالای ۵۰ سال باید ۲ تا ۴۱ نانوگرم در دسیلیتر باشد
۹- بررسی هورمون جنسی مردانه
بررسی وضعیت هورمون های جنسی میز یکی از انواع آزمایش علت ریزش مو است . هورمون تستوسترون هورمون جنسی اصلی در مردان است. اگر آزمایش تستوسترون نتواند علائم را توضیح دهد، آزمایش دیگری به نام SHBG تجویز میشود. SHBG پروتئینی است که توسط کبد ساخته شده و به هورمونهای جنسی زنان و مردان متصل میشود. این پروتئین به سه نوع هورمون جنسی در زنان و مردان متصل میشود. اما بیشتر برای بررسی تستوسترون در آزمایش آن را تجویز میکنند.
معمولا این آزمایش برای مردان در زمانی که سطح تستوسترون پایین است، تجویز میشود. اما در خانمها بالعکس بوده و زمانی که سطح تستوسترون بالا است، آن را تجویز میکنند. در مردان این مشکل باعث مشکل در نعوظ و باروری میشود. اما در خانمها میتواند یکی از دلایل ریزش مو باشد. بالا بودن نتیجه این آزمایش میتواند نشانه بیماری کبد، پرکاری تیروئید، اختلالات اشتها یا بیماری آدیسون باشد. اختلالات هورمونهای جنسی در خانمها ممکن است باعث ریزش مو، نازک شدن موها و نامنظمی پریود شود. به همین دلیل انجام این آزمایش در چکاپ برای ریزش مو ضروری است.
۱۰- نمونه برداری از پوست سر برای ریزش مو
یکی از انواع آزمایش علت ریزش مو نمونه برداری از پوست سر است .معمولا پزشک با معاینه فیزیکی و تجویز آزمایش خون علت ریزش مو را تشخیص میدهد. اما گاهی لازم است، از پوست سر نمونهبرداری انجام شود. این اقدام بیشتر زمانی ضروری است که ضایعاتی روی پوست سر وجود داشته باشد. در این شرایط پزشک برای تشخیص نوع اسکار یا نوع آلوپسی بیوپسی را توصیه میکند.
بیوپسی پوست سر بسیار ساده است. به این تکنیک نمونهبرداری، بیوپسی پانچ گفته میشود. زیرا با یک ابزار مدادی شکل پوست سر برداشته شده و ناحیه برشخورده بخیه زده میشود.
حتما بخوانید : همه چیز در رابطه با آزمایش CBC |
شناخت ویتامین ها با آزمایش علت ریزش مو
یکی از کمک های بسیار مهم که آزمایش علت ریزش مو میتواند به ما نشان دهد ، کمبود برخی ویتامین های مورد نیاز برای مو است ، با این آزمایش شما میتوانید متوجه شوید که سطح کدام یک از ویتامین ها در بدن شما کم است و با استفاده از مکمل ها دارویی این کمبود ویتامین را جبران کرد و از ریزش موی خود جلوگیری و حتی در مواردی آن را قطع نمایید .
از جمله مهم ترین ویتامین های مورد نیاز برای سلامتی مو میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- ویتامین A
اگر موهای شما وز، کم رنگ است و تنها با یک حرکت برس مو می شکند، باید ویتامین A را در رژیم غذایی خود بگنجانید. اساساً، ویتامین A برای تولید سبوم در پوست سر شناخته شده است که رطوبت را قفل می کند و موهای شما را برای تقویت رشد تغذیه می کند.
بهترین منابع ویتامین A : اسفناج، هویج، گوجه فرنگی، سیب زمینی شیرین، شیر، تخم مرغ، انبه، پاپایا و هندوانه.
۲- بیوتین
نازک شدن مو به موهای ضعیف و موهای ضعیف اشاره دارد به این معنی که احتمالاً در نهایت با ریزش بیشتر مو و در نتیجه نازک شدن بیشتر مواجه خواهید شد. بیوتین یا ویتامین B یکی از بهترین ویتامین ها در مورد ساق پا است.
هنگامی که شما کمبود بیوتین دارید، بدن شما قادر به تولید گلبول های قرمز خون کافی نیست و به همین دلیل اکسیژن کمتری از پوست سر شما عبور می کند. به همین دلیل پوست سر شما به خوبی تغذیه نمی شود و دچار ریزش مو می شوید.کمبود بیوتین همچنین می تواند منجر به آلوپسی شود که یک مشکل رایج ریزش مو است. پیشنهاد می شود مقاله خواص توت فرنگی را مطالعه کنید.
بهترین منابع بیوتین : زرده تخم مرغ، بادام، بادام زمینی، گردو، شیر، پنیر و ماست.
۳- ویتامین C
ویتامین C نه تنها سیستم ایمنی بدن شما را تقویت می کند، بلکه رادیکال های آزاد را که مانع رشد موهای شما می شوند، کنترل می کند. اگر رژیم غذایی غنی از ویتامین C داشته باشید، آنتی اکسیدان های موجود در آن از مشکلات پوست سر جلوگیری می کند و همچنین رادیکال های آزاد را ریشه کن می کند و ریزش مو را کاهش می دهد.
بهترین منابع ویتامین C : مرکبات مانند پرتقال، لیموترش شیرین، آملا، توت فرنگی.
۴- ویتامین D
کمبود ویتامین D نیز می تواند منجر به آلوپسی شود. در زنان، معمولاً به عنوان ریزش مو با الگوی زنانه شناخته می شود، گیرنده های ویتامین D به تشکیل فولیکول های جدید مو کمک می کنند که منجر به رشد تارهای موی جدید می شود. به همین دلیل، پچ طاس رشد مو را از سر می گیرد.
بهترین منابع ویتامین D : زرده تخم مرغ، ماهی (سالمون)، قارچ، جو دوسر، شیر سویا و توفو.
۵- ویتامین E
بهترین منابع ویتامین E : اسفناج، کلم بروکلی، بادام، فندق، بادام زمینی، روغن جوانه گندم، انبه و کیوی.
هزینه آزمایش علت ریزش مو چقدر است
ممکن است این موضوع برای شما مطرح باشد که هزینه آزمایش علت ریزش مو چه میزان است و آیا این آزمایش توسط بیمه پوشش دهی میشود یا خیر در جواب بخ این سوال باید بگوییم آزمایش علت ریزش مو همانطور که در بالا نیز اشاره کرده ایم ، شامل فاکتورهای مختلفی میشود. پزشک باتوجه به علائم در صورت لزوم ممکن است تمامی این موارد را در آزمایش قید کند و یا تنها موارد ضروری را تجویز کند.
به همین دلیل نمیتوان قیمت دقیقی برای این چکاپ در نظر گرفت. اما به طور معمول هزینه آزمایش علت ریزش مو از ۴۵۰ هزار تومان شروع میشود. معمولا قیمت آزمایشهایی که برای چکاپ ریزش مو تجویز میشود، حدود ۷۰۰ هزار تومان است.
زیرا آزمایشهای هورمونی در این چکاپ ضروری بوده و هزینه آنها بالاتر از آزمایشهای دیگر است. البه این اعدا و ارقام نیز حدودی بوده و با نوسانات قیمت میتواند تغییراتی داشته باشد
نکته مهم اینکه شما میتوانید برای انجام آزمایش علت ریزش مو از خدمات بیمه استفاده کنید. بیمه تامین اجتماعی، بیمه تکمیلی و سایر بیمهها مقداری از هزینه آزمایش شما را پوشش میدهند.
برای تجویز آزمایش علت ریزش مو به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
اگر دچار ریزش مو هستید و نیازمند انجام آزمایش علت ریزش مو بوده و میخواهید علت این مشکل را بدانید، باید به دکتر پوست و مو و زیبایی مراجعه کنید. متخصص ابتدا معاینه فیزیکی انجام داده و آزمایش کشیدن مو را برای ارزیابی میزان ریزش انجام میدهد. سپس بر اساس علائم، آزمایشهای لازم برای چکاپ ریزش مو را تجویز میکند. این آزمایشها معمولا شامل آزمایش سطح آهن، شمارش کامل سلولهای خونی، عملکرد تیروئید، ارزیابی هموگلوبین خون و اختلالات هورمونی میشود.
جالب بود ، مخصوصا اینکه در مورد ویتامین ها هم توضیح داده شده بود